SenzVirat

Mieszkanie dla osób z dysfunkcjami wzroku

Przy projektowaniu mieszkania dla osoby z dysfunkcjami wzroku, a także przy adaptowaniu już istniejącego mieszkania należy wziąć pod uwagę przede wszystkim indywidualne potrzeby takiej osoby. Dysfunkcje wzroku mogą być zróżnicowane – np. uszkodzenia pola widzenia, zaburzenia ostrości widzenia, zaburzenia widzenia kolorów i poczucia głębi, a także zaburzenia akomodacji i skłonność do tzw. olśnień.

Jednym z najważniejszych elementów jest oświetlenie. Czasem nawet osoby uznawane za niewidome są w stanie rozróżniać światło i ciemność bądź duży kontrast; jeśli zostanie to odpowiednio wykorzystane, może im bardzo pomóc w poruszaniu się po mieszkaniu i korzystaniu z jego wyposażenia. Z kolei osoby z zaburzeniami akomodacji i skłonnością do olśnień powinny unikać zbyt silnego światła. Kolor światła powinien być jak najbardziej zbliżony do oświetlenia naturalnego. W mieszkaniu nie powinny występować miejsca, gdzie nie dociera światło, ani duże różnice intensywności między poszczególnymi pomieszczeniami.

Ważna jest możliwość zmiany intensywności światła. Dlatego poleca się włączniki ze ściemniaczem albo oprawy o większej liczbie żarówek, które można włączać pojedynczo. W miejscach, gdzie pracujemy, przygotowujemy posiłki itp., należy zainstalować dodatkowe źródła światła. Powinny one również pozwalać na regulację natężenia światła, a także na jego ukierunkowanie (np. lampy o ruchomym ramieniu). Lepiej unikać oświetlenia z tyłu lub z boku, by nie powstawały cienie. Uniknięcie lub ograniczenie olśnień możliwe jest poprzez zastosowanie matowych powierzchni (podłóg, blatów, ścian), od których światło nie będzie się odbijać. Najlepiej, by w mieszkaniu nie było zbyt dużo luster – tylko tam, gdzie to konieczne. Abażury powinny całkowicie osłaniać żarówki.

Kolejnymi elementami, które warto wziąć pod uwagę, są kontrast i kolor. Dla większości osób korzystne będzie zwiększenie kontrastu (np. ciemne meble na tle jasnej ściany). Przy tym ciemne kolory powinno się wybierać z dolnej połowy koła barw (niebieski, fioletowy, purpurowy, czerwony), a jasne z górnej (niebieskozielony, zielony, żółty, pomarańczowy). Lepiej też unikać zestawiania sąsiadujących kolorów, gdyż wiele osób może mieć problem z dostrzeżeniem różnicy. Najlepiej, by większość elementów wyposażenia mieszkania była jednolita w kolorze, bez deseni. Podłogi, drzwi i futryny okien, a także detale typu wyłączniki i gniazdka powinny się wyraźnie różnić od koloru ścian. Meble i inne elementy wyposażenia też powinny kontrastować z tłem, przy czym warto zastosować kontrasty w elementach poziomych i pionowych. Można przemalować półki czy blaty, ale czasem wystarczy np. położyć jasną serwetkę na ciemnym meblu.

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo poruszania się po mieszkaniu, należy unikać drzwi rozwieranych, gdyż łatwo jest się z nimi zderzyć, gdy są uchylone. Najbezpieczniejsze są drzwi rozsuwane lub harmonijkowe; można też zamontować samozamykacze w istniejących drzwiach rozwieranych. Powinno się również unikać progów oraz różnic poziomów między pomieszczeniami, by wyeliminować ryzyko potknięcia się.